آشنایی با لوله کامپوزیتی

لوله‌ کامپوزیتی از مواد ترموپلاستیکی مانند پلی اتیلن متراکم، پلی وینیل کلراید (پی وی سی)، پلی پروپیلن، پلاستیک فایبر گلاس و پلاستیک تقویت شده شیشه‌ای ساخته می‌شوند. لوله‌ کامپوزیتی نسبت به خوردگی مقاوم بوده و ویژگی‌های مکانیکی قدرتمندی دارند. در سایز و ضخامت مشابه، لوله‌ کامپوزیتی قوی‌تر و مستحکم‌تر از لوله‌های ساخته شده با مواد تقویت نشده هستند. این لوله‌ها بهتر می‌توانند در برابر فشار وارده در فرایند عایق سازی مقاومت کرده و می‌توان آنها را در عمق‌های بیشتر با نیروی بیشتری نصب کرد. این لوله‌ها بدون درز ساخته می‌شوند و به همین دلیل نصب آنها راحت‌تر است.

مواد کامپوزیتی ترکیبی از دو یا چند لایه قابل دیدن و مستقل از هم هستند. هر دو قسمت باعث افزایش قدرت مجموعه ترکیبی می‌شوند و غالباً هر یک ضعف‌های دیگری را جبران می‌کنند. لوله‌ کامپوزیتی از آلیاژهای مشابه مانند برنز یا برنج ساخته نشده‌اند. آلیاژها به روشی با هم ترکیب شده‌اند که نمی‌توان آنها را از هم تمیز داد. برخی مواد کامپوزیتی معمولی مانند بتن، فایبرگلاس، آجر گلی و کامپوزیت‌های طبیعی مانند سنگ و چوب هستند.

ضریب انبساط حرارتی لوله‌ کامپوزیتی پایین است بنابراین کم بودن انبساط و انقباض لوله، آن را تبدیل به یک ماده مناسب برای استفاده از محل‌هایی که تغییرات دمایی بالا دارند کرده است. این لوله‌ها ضدخوردگی هستند، نیاز به حفاظت کاتدیک نداشته و در محیط‌های فاضلاب اسیدی و سولفاته مقاومت خوبی دارند. سطح صاف داخلی این لوله‌ها از انباشتگی مواد جامد جلوگیری کرده و رشد باکتری‌ها و میکروب‌ها را محدود کرده و از بروز بیماری‌هایی نظیر سل پیشگیری می‌کند. رفع انسداد با فشار و روش‌های دیگر در لوله‌ کامپوزیتی راحت‌تر از انواع دیگر لوله‌ها انجام می‌شود. طول عمر لوله‌های کامپوزیتی بین 50 تا 100 سال است.

مواد کامپوزیتی معمولاً بر اساس نوع تقویتشان دسته‌بندی می‌شوند. این تقویت در شبکه‌ای که لایه‌ها را نگه می‌دارد جاسازی شده است. تقویت برای افزایش استحکام کامپوزیت انجام می‌شود. به عنوان مثال، در آجر گلی، شبکه گل بوده و کاه هم تقویت‌کننده است. انواع کامپوزیت‌های معمولی شامل کامپوزیت‌های تقویت شده با فیبر تصادفی یا فیبر کوتاه، کامپوزیت‌های تقویت شده با فیبرهای پیوسته یا فیبر بلند، تقویت شده با ذرات، تقویت شده با ورقه و تقویت شده با پرکننده‌ها هستند.

آجرهای گلی ساختمانی

آجرهای گلی ساختمانی نمونه‌هایی از مواد کامپوزیتی هستند که انسان‌های دوران باستان آنها را اختراع کرده‌اند. آجری که فقط با گل ساخته شده مقاوم بوده و نسبت به فشار نیز مقاوم است اما انعطاف‌پذیری آن کم بوده و اگر خم شود به راحتی شکسته می‌شود. کاه استحکام کششی بسیار خوبی دارد و نسبت به کشش مقاوم است. با ترکیب گل و کاه، انسان‌های دوران باستان قادر به ساخت آجرهای کامپوزیتی بودند که انعطاف‌پذیر بوده و توانایی تحمل وزن را داشته و نسبت به فشار هم مقاوم بودند.

بتن و بتن‌های دوبار تقویت شده

بتن ماده کامپوزیتی است که با سیمان، شن، ریگ و آب ساخته می‌شود. واکنش شیمیایی که در زمان مخلوط کردن مواد اتفاق می‌افتد باعث افزایش استحکام بتن می‌شود. بتن معمولاً برای ساختمان‌سازی و راه‌سازی استفاده می‌شود. زمانی که شما بتن را با میلگرد تقویت می‌کنید، یک مؤلفه دیگر برای افزایش استحکام و انعطاف‌پذیری بتن اضافه کرده‌اید که به آن بتن دوباره تقویت شده گفته می‌شود.

فایبر گلاس

فایبرگلاس از خرده شیشه‌هایی که به وسیله رزین و مواد دیگر به هم وصل می‌شوند ساخته می‌شود. در صنعت اتومبیل سازی، فایبرگلاس یکی از اجزای مهم بدنه است. بدنه اتومبیل از لایه‌های مختلف فایبرگلاس مانند لایه پوشیده شده با ژل، لایه بافت، حصیر و پارچه ساخته می‌شود. محصول نهایی یک بدنه قوی، سبک، ضدآب و کامل است. فایبر گلاس ارزان‌تر از گزینه‌های دیگر است که با مواد دیگر ساخته می‌شوند.

کامپوزیت‌های طبیعی

کامپوزیت‌ها در طبیعت نیز یافت می‌شوند. چوب یک نمونه کامپوزیت است زیرا فیبرهای سلولوزی با موادی که به آن لیگنین گفته می‌شود کنار هم قرار داده می‌شوند. این فیبرها در کتان و نخ نیز یافت می‌شوند اما قدرت چسبندگی لیگنین در چوب باعث می‌شود که اجزای آن در کنار هم قرار گیرند. برخی انواع سنگ‌های بزرگ که از سنگ‌های ریز و مواد معدنی ساخته شده‌اند نیز کامپوزیت محسوب می‌شوند.

•  مقاوم نسبت به خوردگی
•  قابل برش در اندازه‌های مختلف
•  قابل استفاده در اسید و مواد شیمیایی
•  دارای ویژگی جریان روان که باعث می‌شود بتوان از این لوله‌ها در دماهای تا 110 درجه سانتی‌گراد استفاده کرد.

دوام حرارتی بلند مدت و قابلیت عملکردی بالا باعث شده که لوله‌ کامپوزیتی یک ماده مناسب برای لوله‌کشی آب سرد و گرم، سیستم آب آشامیدنی، گرمایش مرکزی، گرمایش از کف، حمل و نقل گاز و مواد شیمیایی، مصارف خورشیدی و هوای فشرده باشند. طول عمر این لوله‌ها بیش از 50 سال است. اتصالات مورد استفاده در سیستم‌های فشاری از برنج و پلیمر گرید عالی مهندسی ساخته می‌شوند. اتصالات فشاری به راحتی به کار برده می‌شوند و 100 درصد ضد نشت هستند، حتی اگر سال‌های طولانی از آنها استفاده شود. برای اتصالات نیازی به استفاده از چسب یا حلال، لحیم کاری، جوشکاری یا فیوژن گرمایی نیست. این اتصالات به راحتی نصب شده و برای مدت مدیدی به کار برده می‌شوند.

لوله کامپوزیتی موارد مصرف متعددی دارند

•  لوله‌کشی و سیستم توزیع آب گرم و قدیمی
•  منابع آب که با انرژی خورشیدی گرم می‌شوند.
•  لوله‌کشی جت پمپ‌ها، لوله‌کشی پمپ‌های شناور
•  پنوماتیک، سیستم‌های هوای فشرده
•  صنعت اتومبیل سازی
•  سیستم‌های لوله‌کشی در صنایع غذایی، دارویی و صنایع شیمیایی
•  توزیع گاز مایع و گاز طبیعی
•  سیستم‌های وکیوم
•  رادیاتورهای سیستم‌های حرارت مرکزی
•  کاندوئیت‌های کابل
•  محصولات بنزینی و گازوئیلی
•  دمنده‌ها و تهویه مطبوع مرکزی
•  سیستم‌های تبرید
•  سیستم گرمایش از کف
•  اسپری‌های حشره‌کش

•  کاتر لوله کامپوزیتی قلاویز دار

• مجموعه فنرهای خم کننده داخلی و خارجی

• آچار فرانسه

یک نکته مهم در ارتباط با لوله‌کشی لوله‌ کامپوزیتی

لوله‌کشی لوله‌ کامپوزیت مشابه لوله‌کشی سایر لوله‌ها از جمله لوله‌های PEX می‌باشد. تنها نکته قابل تذکر در لوله‌کشی لوله‌های کامپوزیتی لزوم استفاده از اتصالات فشرده سازی (compression connectors) است. یک نکته مثبت در مورد این لوله‌ها این است که نیازی به خرید ابزار مخصوص و متناسب با هر سایز از این لوله‌ها نیست.

اتصالات فشاری چگونه نصب می‌شوند؟

•  برای نصب لوله‌ کامپوزیتی، باید لوله را به وسیله کاتر در اندازه مورد نظر برش دهید. شما می‌توانید از اره آهن‌بر نیز برای برش لوله‌ کامپوزیتی استفاده کنید اما با استفاده از کاتر می‌توان لوله را صاف و با دقت بیشتری برش زد. برش صاف برای وصل کردن اتصالات بدون داشتن نشتی بسیار مهم است. اتصالات بدون نشتی از اهمیت زیادی برخوردار است به خصوص زمانی که از لوله‌ کامپوزیتی برای توزیع گاز طبیعی استفاده می‌شود. قبل از نصب لوله‌های کامپوزیتی برای توزیع گاز طبیعی در ساختمان باید احتیاط کرده و استانداردهای ساختمان را مطالعه کنید تا مطمئن شوید که اجازه استفاده از این لوله‌ها را در قسمت مورد نظر دارید.
•  زمانی که نیاز به اتصال لوله به لوله دیگری است باید داخل لوله را رزوه کرده و پلیسه های داخلان را به وسیله کاتر خارج کنید. نباید پس از اتمام لوله‌کشی قطعه‌ای داخل لوله‌ها باقی مانده باشد.
•  مهره فشرده‌ساز و حلقه یا فرول را روی لوله کامپوزیتی بکشید.
•  انتهای لوله کامپوزیتی را روی اتصالات خاردار برگردانید تا به طور کامل لبه بالایی را عایق کند.
•  مهره فشرده‌ساز را با انگشت بپیچانید و سپس به وسیله آچار فرانسه آن را محکم کنید.

رفع نشتی لوله کامپوزیتی با بانداژ فایبرگلاس دکترپایپ

لوله‌ کامپوزیتی برای مصارف خاصی ساخته شده‌اند که به وضعیت محل نصب آنها بستگی دارد. این لوله‌ها را می‌توان به طول دلخواه برش زده و به راحتی نصب کرد. لوله کامپوزیتی فایبرگلاس به اندازه کافی استحکام دارند که بتوان از آنها در ساختارهای ساختمانی، با فشار بالا و بارهای لرزه‌ای به کار برد. لوله‌های کامپوزیتی، با وجود مقاومت بالا نسبت به عوامل تخریب‌کننده لوله مانند خوردگی یا پوسیدگی، باز هم احتمال نشتی یا شکستگی و… دارند. در این شرایط انتخاب یک روش مناسب و مقرون به صرفه اهمیت بسیاری دارد. دکتر پایپ، ارائه‌دهنده محصول جدید و منحصر به فردی برای حل مشکل نشتی و حتی شکستگی انواع لوله‌ها از جمله لوله‌های کامپوزیتی است. این تکنولوژی روز امریکا، تنها در کمتر از یک ساعت، نشتی لوله‌ها را کاملاً و به طور دائمی بر طرف می‌کند و نیاز به آموزش یا تجربه قبلی ندارد.